هر فردی در زندگی‌اش دچار بیماری و از کار افتادگی یا بازنشستگی می‌شود. به همین منظور بیمه چیزی است که افراد را در این مواقع تحت حمایت خود قرار می‌دهد. همانطور که میدانید بیمه تامین اجتماعی به طور اجباری برای تمام شاغلین افراد را تحت پوشش قرار می‌دهد. در این میان کسانی که کارفرمای خودشان هستند می‌توانند خود را بیمه کنند تحت عنوان بیمه خویش فرما یا اختیاری. بیمه اختیاری بیمه ای است که شخص بیمه شده حق بیمه‌اش را خودش به حساب تامین اجتماعی واریز می‌کند و از مزایا و خدمات تامین اجتماعی بهره مند می‌شود. در مقابل بیمه اجباری است که کارفرما کارگر خود را بیمه می‌کند. از آنجا که فردی که بیمه اختیاری است کارفرما ندارد از مزایای قانون کار مثل بیمه بیکاری بی بهره می ماند.یعنی هر موقع بخواهد می تواند بیمه‌اش را قطع کند.

بیمه اجباری
برای همه افراد شاغل تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گرفتن اجباری است. بیمه اجباری مورد حمایت قوانین دولت و سیستم قضایی کشور قرار می‌گیرد در صورتی که در بیمه خویش فرما چنین حمایتی وجود ندارد اما چون مورد تایید تامین اجتماعی است در سطحی کمتر مورد حمایت عمومی قرار گرفته است.در صورت ارتباط بین بیمه شده و کارفرما در هزینه کفن و دفن بیمه شده از جانب بیمه کمک می‌شود. همچنین فرد پس از ۳۰ سال مستمری بازنشستگی دریافت می‌کند. تعداد سالهایی که فرد تحت پوشش بیمه اجباری است و حق بیمه پرداخت می‌کند جزو سابقه کاری او محسوب می‌شود. علاوه بر این‌ها تمام خدمات درمانی برای بیمه شدگان اجباری در صورت داشتن دفترچه بیمه رایگان است.

بیمه خویش فرما
باید بدانید که نرخ بیمه اختیاری و مشاغل آزاد از بیمه اجباری کمتر است و دولت ۳ درصد از حق بیمه را پرداخت می کند.
بیمه خویش فرما خودش دارای ۲ نوع است:
بیمه مشاغل آزاد - بیمه اختیاری

بیمه اختیاری
بسیاری از افراد به دلایل مختلفی دیگر نمی‌توانند بیمه اجباری را ادامه دهند. این افراد می توانند از بیمه اختیاری استفاده کنند تا سوابق آنها هم بدون استفاده نماند. بیمه اختیاری دارای شرایط سنی خاصی است. فرد بیمه شده باید حداقل یک ماه سابقه بیمه داشته باشد،همچنین فقط افراد زیر ۵۰ سال و زنان خانه دار زیر ۴۵ سال می‌توانند خودشان را بیمه کنند. در بیمه اختیاری حق بیمه ۲۶ درصد می‌باشد. کسانی که تحت پوشش بیمه اختیاری هستند، مانند بیمه اجباری واجد مزایای تامین اجتماعی از جمله مستمری بازنشستگی، فوت و از کارافتادگی، هزینه کفن و دفن،وسایل کمک پزشکی، کمک هزینه ازدواج، غرامت و دستمزد ایام بیکاری و بارداری می‌باشند. در تعداد دفعات گرفتن بیمه اختیاری هیچ محدودیتی وجود ندارد و شما هر تعداد دفعاتی که بخواهید در صورتی که تحت پوشش بیمه اجباری نباشید می‌توانید بیمه اختیاری بگیرید. در صورت عدم پرداخت حق بیمه در موعد مقرر،قرارداد فرد با سازمان باطل می‌شود و فرد باید دوباره درخواست بدهد. همچنین در بیمه خویش فرما فرد بیمه شده می‌تواند همسر و فرزندان خود را نیز تحت پوشش بیمه خود قرار دهد. بیمه خویش فرما شامل از کار افتادگی نمی شود، زیرا در این بیمه حوادث ناشی از کار و کارفرما وجود ندارد. در بیمه اختیاری ۱۰ درصد هزینه های بیمارستان را بیمه گذار باید پرداخت کند ،در صورتی که در بیمه اجباری تمام هزینه های بیمارستان رایگان است.در این نوع بیمه، بیمه شده می‌تواند هر ۲ سال یک بار درخواست کند که حق بیمه مبنای محاسبه حق ماهیانه خود را تا ۱۰ درصد افزایش بدهند.

بیمه مشاغل آزاد
در بیمه مشاغل آزاد فرد ممکن است به دلایلی همچون کارفرمای خود بودن یا از تحت پوشش بیمه اجباری در آمدن نتواند از بیمه اجباری استفاده کند. به همین خاطر خود را بیمه مشاغل آزاد می‌کند. این بیمه یکی از بهترین نوع بیمه است. چراکه همچون بیمه اجباری شامل بازنشستگی و از کار افتادگی و درمان می‌شود. به دلیل نبود ارتباط بین کارگر و کارفرما در بیمه مشاغل آزاد کمک هزینه کفن و دفن شامل حال بیمه شده نمی‌شود. در بیمه مشاغل آزاد همچون بیمه اختیاری فرد حداقل یک ماه باید سابقه داشته باشد، اما در ارائه خدمات با بیمه اختیاری متفاوت است. بیمه مشاغل آزاد خدمات بیمه بیکاری،کمک هزینه ازدواج ،بارداری و غرامت ایام بیماری و خدمات پروتز را ارائه نمی‌کند. تعهدات سازمان در این نوع بیمه به چند دسته تقسیم می‌شود:
۱۲درصد: در این نوع بیمه خدمات درمانی به شخص تعلق نمی‌گیرد و فقط شامل خدمات بازنشستگی می شود و در صورتی فوت فرد یبمه شده مستمری بازنشستگی او به بازماندگان او پرداخت می‌گردد.
۱۴درصد: تفاوت این نوع بیمه با ۱۲ درصد در این است که مستمری بازنشستگی به فرد و بازماندگان فرد بعد از فوت شامل قبل و بعد از بازنشستگی می‌شود.
۱۸درصد: در این نوع بیمه خدمات مستمری بازنشستگی و فوت و از کار افتادگی شامل فرد بیمه شده خواهد شد. البته از کار افتادگی محدود و نقص عضو چون مخصوص بیمه اجباری و در صورت داشتن کارفرما است شامل این نوع بیمه نمی‌شود. در صورت متاهل بودن و فرزند داشتن می‌توانید به صورت ماهانه سرانه درمان پرداخت کنید تا بتوانید مثل بیمه اجباری مشمول خدمات کلی سازمان بشوید.